Σύνδρομο Down. Ξέρω τι είναι;

Όλοι μας  έχουμε ακούσει για το σύνδρομο αυτό. Το έχουμε κατά νου ως κάτι που δεν είναι καλό. Που όλες οι γυναίκες που εγκυμονούν, ανησυχούν μήπως το παιδί τους βγει με σύνδρομο Down. Που κάνουν εναγωνίως τις απαραίτητες εξετάσεις για να διαπιστώσουν ότι αυτό δεν συμβαίνει. Ή που κι αν συμβαίνει, πολύ συχνά προβαίνουν σε άμβλωση γιατί ψυχικά δεν το αντέχουν. Πενθούν, ίσως, την απώλεια του τέλειου παιδιού που τελικά δεν έφεραν στη ζωή. Αντ’ αυτού, έφεραν ένα παιδί «προβληματικό».

Για ρίξτε μια ματιά στη φωτογραφία παραπάνω. Είναι ένα παιδί που χαίρεται όπως θα χαιρόταν και κάθε άλλο παιδί στην ηλικία του το παιχνίδι. Απλά τυχαίνει να έχει ένα χρωμόσωμα παραπάνω από τα άλλα παιδιά. Αυτό δεν το καθιστά «προβληματικό», αλλά διαφορετικό. Δυστυχώς, όμως, γενικότερα οι άνθρωποι έχουμε την τάση να απορρίπτουμε το διαφορετικό και όχι να το αγκαλιάζουμε.

Τι είναι, λοιπόν, το σύνδρομο Down; Είναι μια χρωμοσωμική ανωμαλία (δηλαδή ανωμαλία στα χρωμοσώματα) που αποτελεί και την πιο συνήθη γενετική αιτία της νοητικής υστέρησης. Το σύνδρομο αυτό προκαλείται από την ύπαρξη ενός επιπλέον χρωμοσώματος στο 21^ο ζεύγος, γι’ αυτό και έγινε γνωστό και ως τρισωμία 21. Περίπου ένας στους 660 τοκετούς στο γενικό πληθυσμό καταλήγει σε σύνδρομο Down. Η αναλογία αυτή αυξάνεται όταν η ηλικία της μητέρας υπερβαίνει τα 35 έτη. Την εικόνα που έχουν τα παιδιά αυτά θεωρώ πως όλοι τη γνωρίζουμε, αφού τα μορφολογικά τους χαρακτηριστικά είναι πολύ συγκεκριμένα. Πρόκειται συνήθως για παιδιά με αυξημένη κοινωνικότητα αλλά περιορισμένες δεξιότητες λεκτικής επικοινωνίας. Έχει, επίσης, από μελέτες διαπιστωθεί ότι στις οικογένειες που υπάρχουν παιδιά με σύνδρομο Down, επικρατούν πιο αρμονικές σχέσεις και λιγότερο άγχος σε σύγκριση με τις οικογένειες παιδιών που παρουσιάζουν άλλου είδους σύνδρομα.

Σε καμία περίπτωση δεν θέλω να πω ότι είναι ό, τι πιο εύκολο για τους γονείς να δεχτούν ότι το παιδί τους δεν είναι όπως το περίμεναν. Κακά τα ψέματα, όλοι μας ξεκινάμε να γίνουμε γονείς έχοντας στο μυαλό μας ένα παιδί καθ’ όλα φυσιολογικό και υγιές, που θα μπορούμε να έχουμε μαζί του τη ζωή που ονειρευόμαστε. Αν αυτό, όμως, δεν συμβεί, πενθούμε την απώλεια. Την απώλεια του παιδιού όπως το είχαμε ονειρευτεί και τελικά δεν θα το έχουμε.

Στη θέση αυτού του παιδιού μπορεί να είναι ένα παιδί όχι προβληματικό, αλλά διαφορετικό. Ένα παιδί που τελικά έχει και κάτι παραπάνω από τα υπόλοιπα. Ένα χρωμόσωμα επιπλέον!